Słodko – słony, lekko ostry i aromatyczny – sos teriyaki to kwintesencja smaku Japonii. Ale choć historia jego pochodzenia jest dość niejasna i skomplikowana, to przyrządzenie go to pestka. Domowy sos teriyaki odświeży zwykłego grillowanego kurczaka, uszlachetni łososia i zachwyci najbardziej wybrednych gości.
Kojarzy się z Japonią, ale podobno bliżej mu do Stanów Zjednoczonych. A konkretnie do Hawajów, gdzie osiedlali się japońscy osadnicy. To oni mieli do tradycyjnych przepisów dodać słodki sok z ananasa. A dlaczego teriyaki? Według słowników nazwa pochodzi od dwóch japońskich słów: czasownika teru, który oznacza błyszczeć, świecić, bo marynata na potrawie błyszczy od dużej ilości cukru w sosie; yaki to grilowanie lub gotowanie mięsa albo ryby. W 1962 r. słynny brytyjski słownik Merriam – Webster zdefiniował teriayki jako japońskie danie mięsne lub rybne, pieczone lub grillowane po wcześniejszym moczeniu w marynacie na bazie sosu sojowego.
Sos teriyaki na dobre wszedł do kulinarnych słowników w latach 60-tych, w czasie boomu na japońskie restauracje w Stanach Zjednoczonych. Dziś za oceanem można zjeść nawet burgera i hot doga z sosem teriyaki a sklepowe półki uginają się od buteleczek z gotowym sosem. Teriyaki jest jednak tak proste, że bez wysiłku zrobić go można we własnej kuchni.
Lista składników jest bardzo krótka: dobry sos sojowy, mirin, imbir i czosnek. Mirin to ryżowe wino o niskiej zawartości alkoholu i wysokim poziomie cukru. Można go kupić w sklepach z żywnością azjatycką. Równie dobrze mirin w sosie teriyaki zastąpi jednak neutralny w smaku miód (np. wielokwiatowy) i cukier z dodatkiem sake albo wódki. Do tego świeży imbir i czosnek i sos w zasadzie gotowy.
Gotowy sos można użyć na 2 sposoby. Po pierwsze – jako marynaty do kurczaka, wołowiny, ryb i innych mięs. Po 30 minutach ( lub dłużej, jeśli zależy nam na głębszym smaku ) marynowania mięso wystarczy zgrillować. Do tego ryż, warzywa i gotowe.
Po drugie sos teriyaki jest doskonały do maczania albo smarowania gotowych potraw. Posmarowane nim pod sam koniec grillowania kawałki mięsa lub ryby będą wyglądały jak oblane czekoladą.
SOS TERYIAKI
Składniki
- 125 ml sosu sojowego
- 125 ml wody
- 1 łyżka drobno posiekanego świeżego imbiru
- 1 ząbek czosnku drobno posiekany
- 2 łyżki miodu
- 2 łyżki brązowego cukru
- 2 łyżki wódki
Sposób przygotowania
- Wodę, wódkę i sos sojowy wymieszaj w rondelku. Dodaj miód i cukier i wymieszaj.
- Do mieszaniny dodaj czosnek i imbir. Wymieszaj i postaw na ogniu. Zagotuj i zmniejsz ogień. Gotuj na średnim ogniu około 10 minut albo do momentu, aż sos zgęstnieje.
- Ostudź i przelej do słoiczka. Przechowuj w lodówce.